Complex ICT

De impact van NIS2 op het MKB

De impact van NIS2 op het MKB

€270.000. Zoveel verliest een MKB-bedrijf gemiddeld door een cyberincident. Cybercriminaliteit speelt zich steeds meer online af en de gevolgen zijn groot – voor bedrijven én de maatschappij. Om dit aan te pakken, heeft Europa de NIS2-richtlijn opgesteld. Deze legt strenge eisen op aan hoe bedrijven hun cybersecurity moeten inrichten. Maar wat houdt NIS2 precies in? En wat betekent het voor jouw bedrijf? In deze blog duiken we dieper in op de impact van NIS2 op het MKB. 

Wat is NIS2?

NIS2 staat voor de Network Information Security 2-richtlijn, een initiatief van de Europese Unie om de cybersecurity binnen Europa te versterken. Deze richtlijn is de opvolger van de oorspronkelijke NIS-richtlijn uit 2016, maar breidt de focus uit naar meer sectoren zoals gezondheidszorg, energie, bankwezen en digitale infrastructuur.

De NIS2-richtlijn legt de nadruk op het verbeteren van preventieve maatregelen tegen cyberaanvallen, het verplicht melden van incidenten en het versterken van de nationale toezichtstructuren. NIS2 legt extra nadruk op de beveiliging van de toeleveringsketen, vooral omdat de veiligheid van een bedrijf sterk afhankelijk kan zijn van haar leveranciers en dienstverleners. 

MKB-bedrijven ondervinden veel impact van deze nieuwe richtlijn. Zelfs als jouw bedrijf niet direct onder de richtlijn valt, kan je er via klanten of toeleveranciers toch mee te maken krijgen. Toeleveranciers zijn namelijk verplicht hun keten te beveiligen. Dit betekent dat ook jouw bedrijf aan de strengere eisen moet voldoen als je zaken doet met klanten die wél onder NIS2 vallen.

Aan welke verplichtingen moet mijn bedrijf voldoen?

NIS2 legt een aantal duidelijke verplichtingen op die directe invloed hebben op hoe je als MKB-bedrijf je cybersecurity organiseert. Twee belangrijke verplichtingen zijn de zorgplicht en de meldplicht.

Zorgplicht

De zorgplicht vraagt dat je passende maatregelen treft om je systemen en netwerken te beveiligen. Dit betekent dat je moet investeren in up-to-date beveiligingstechnologieën en processen moet implementeren voor regelmatige beveiligingsaudits, risicoanalyses en het testen van je beveiligingsmaatregelen. Ook de beveiliging van jouw toeleveringsketen valt hieronder. Je moet ervoor zorgen dat zowel inkomende als uitgaande datastromen veilig zijn en dat externe leveranciers voldoen aan dezelfde hoge standaarden.

Meldplicht

Als er een ernstig cyberincident plaatsvindt, ben je verplicht dit binnen een vastgestelde termijn te melden bij de nationale toezichthouder. Zo kunnen de gevolgen beperkt blijven en kunnen andere bedrijven tijdig worden gewaarschuwd. Deze meldingen moeten gedetailleerd zijn, met informatie over de aard van het incident, de getroffen gegevens en de verwachte impact.

Wat betekent dit concreet?

Voor jou als MKB-bedrijf betekent dit dat je je beveiligingsbeleid moet aanscherpen:

  • Zorg voor duidelijke procedures voor incidentbeheer, dataherstel en crisiscommunicatie
  • Investeer in de training van medewerkers, zodat iedereen op de hoogte is van de risico’s en weet wat te doen om te voldoen aan de nieuwe beveiligingseisen
  • Zorg dat je organisatie volledig compliant is op alle niveaus.

Wat gebeurt er als ik niet aan NIS2 voldoe?

Het niet naleven van de NIS2-richtlijn kan ernstige gevolgen hebben. Hieronder worden de belangrijkste consequenties beschreven:

  1. Boetes
    Niet voldoen aan NIS2 kan leiden tot torenhoge boetes. Deze zijn bewust fors om bedrijven aan te sporen cybersecurity serieus te nemen. Afhankelijk van de ernst van de overtreding en de grootte van je bedrijf, kunnen de boetes oplopen tot miljoenen euro’s. Voor MKB’ers kunnen zulke bedragen desastreus zijn en een verwoestend effect hebben op de financiële gezondheid van het bedrijf.
  2. Reputatieschade
    Het niet naleven van NIS2 kan leiden tot ernstige reputatieschade en verlies van vertrouwen onder klanten en partners.. Dit kan resulteren in het verlies van zakelijke kansen, klanten die overstappen naar concurrenten en moeilijkheden bij het aantrekken van nieuwe klanten. Reputatieschade is vaak langdurig en is moeilijk te herstellen.
  3. Operationele verstoringen
    Niet voldoen aan de beveiligingseisen maakt je kwetsbaarder voor cyberaanvallen. Dergelijke aanvallen kunnen resulteren in uitval van systemen, verlies van data en operationele verstoringen. Deze verstoringen kunnen de continuïteit van je bedrijf ernstig beïnvloeden en leiden tot indirecte kosten die ver boven de directe financiële boetes uitstijgen.
  4. Juridische complicaties
    Bedrijven die niet voldoen aan de richtlijnen kunnen ook te maken krijgen met juridische uitdagingen. Dit kan variëren van civielrechtelijke zaken aangespannen door klanten of partners die schade hebben geleden door de non-compliance, tot strafrechtelijke vervolging in ernstige gevallen van nalatigheid. Zulke juridische procedures zijn duur, tijdrovend en kunnen je bedrijf verder onder druk zetten.

Waarom naleving cruciaal is
Voldoen aan NIS2 gaat verder dan systemen beschermen. Het is essentieel voor:
→ Het behoud van vertrouwen bij klanten en partners
→ De continuïteit van je bedrijf
→ Het voorkomen van financiële, juridische en operationele rampen

 

Concrete stappen voor MKB-bedrijven om te voldoen aan NIS

Om te voldoen aan de NIS2-richtlijn kan je een gestructureerd stappenplan volgen dat je helpt bij het implementeren van de vereiste beveiligingsmaatregelen. Hier zijn de essentiële stappen die bedrijven moeten overwegen:

Stap 1: Risicoanalyse uitvoeren 

Begin met een uitgebreide risicoanalyse om potentiële kwetsbaarheden binnen de organisatie te identificeren. Beoordeel alle bedrijfskritieke systemen, data en processen om de grootste risico’s te bepalen. Overweeg zowel interne als externe bedreigingen en evalueer de impact van deze risico’s op de vertrouwelijkheid, integriteit en beschikbaarheid van informatie.

Stap 2: Beveiligingsmaatregelen implementeren 

Op basis van de risicoanalyse selecteer en implementeer je de geschikte beveiligingsmaatregelen. Deze kunnen zowel technisch als organisatorisch van aard zijn, zoals gegevensversleuteling, sterke toegangscontroles en multifactor authenticatie. Regelmatig testen van deze maatregelen tegen de nieuwste beveiligingsstandaarden is cruciaal.

Stap 3: Incident-response plannen ontwikkelen 

Ontwikkel duidelijke incident-response plannen die de procedures en verantwoordelijkheden definiëren in het geval van een beveiligingsincident. Alle relevante medewerkers moeten getraind worden in hun rollen bij het detecteren, rapporteren en reageren op incidenten. Regelmatige trainingen en drills zijn essentieel om de effectiviteit van deze plannen te garanderen.

Stap 4: Bewaking en evaluatie 

Implementeer een continu monitoringsprogramma om de effectiviteit van geïmplementeerde beveiligingsmaatregelen te evalueren. Dit omvat het constant monitoren van systemen op afwijkingen en het bijwerken van beveiligingsmaatregelen op basis van nieuwe bedreigingen en ontdekte kwetsbaarheden.

Stap 5: Compliance en rapportage 

Voldoe aan de rapportageverplichtingen door alle relevante cyberincidenten binnen de gestelde termijn te melden bij de bevoegde nationale autoriteiten. Het is ook belangrijk om alle genomen maatregelen en de effectiviteit ervan te documenteren als bewijs van compliance, wat waardevol is bij eventuele audits.

Door deze stappen zorgvuldig te implementeren, kan je zowel aan de NIS2-vereisten voldoen en tegelijkertijd je cyberweerbaarheid aanzienlijk verbeteren.

Ik ben niet NIS2-plichtig, wanneer moet ik toch aan NIS2 voldoen?

Ook als jouw bedrijf niet direct onder NIS2 valt, ben je als leverancier voor NIS2-plichtige bedrijven, alsnog gedwongen om je beveiliging op te schroeven. Dit heeft te maken met de toeleveringsketen. NIS2-plichtige bedrijven moeten een risico-inventarisatie doen om ervoor te zorgen dat er geen kwetsbaarheden in hun toeleveringsketen zitten. 

Dit betekent dat als jij zaken doet met dergelijke organisaties, je mogelijk je cybersecurity moet versterken, niet alleen om aan hun compliance-eisen te voldoen, maar ook om competitief en aantrekkelijk te blijven als zakenpartner. Het is dus cruciaal voor alle MKB-bedrijven om goed te begrijpen wat NIS2 inhoudt en actief te investeren in betere cyberbeveiliging.

Is jouw bedrijf klaar voor NIS2?

De NIS2-richtlijn heeft dus grote gevolgen voor MKB-bedrijven. Zowel voor diegenen die direct onder de richtlijn vallen als voor degenen in de toeleveringsketen van NIS2-plichtige bedrijven. Het naleven van NIS2 is niet alleen essentieel om zware boetes te vermijden: het is een cruciale stap om je bedrijf te beschermen tegen cyberaanvallen die kunnen leiden tot ernstige operationele verstoringen en reputatieschade.

Investeren in je cybersecurity en het ontwikkelen van een grondig begrip van wat NIS2 vereist, helpt je om aan de wettelijke verplichtingen te voldoen en versterkt ook de algehele weerbaarheid van je bedrijf tegen online bedreigingen. 

Heb je hier ondersteuning bij nodig? Ons team van specialisten staat klaar om je te helpen. Wij bieden deskundige begeleiding en ondersteuning om ervoor te zorgen dat jouw bedrijf voldoet aan de NIS2-richtlijnen én optimaal beschermd is tegen toekomstige cyberdreigingen.